در بحبوحه ی کودتای نافرجام سال ۹۵ در ترکیه، آثار “داریو فو” نویسنده و کارگردان مشهور ایتالیایی، از سوی تئاتردولتی ترکیه یعنی سازمانی که وظیفه ی نظارت بر نمایش‌های تئاتر در ترکیه را بر عهده دارد، در لیست سیاه قرار گرفتند. بعد از کودتای نافرجام که به گمان بسیاری از کارشناسان کودتایی نمایشی بود، اردوغان فرصتی برای تسویه حساب با تمام گروهها و شاخه های مخالف خود را پیدا کرد و جالب آنکه در این میان تئاتر نیز از این محدودیت ها بی نصیب نماند. تعطیلی جشنواره های تئاتر کوردی در کردستان ترکیه اگرچه به نظر می رسید در چارچوب محدودیت های فرهنگی و سیاسی کردهای این منطقه صورت گرفته است اما ایجاد ممنوعیت برای اجرا آثار نمایشنامه نویسان نامدار جهانی در ترکیه بیشتر به خفقان هنری افسارگسیخته شباهت داشت.
داریو فو این کنش دولت اردوغان را به سان دریافت دومین جایزه نوبل از سوی خودش قلمداد کرده بود.برتولت برشت، آنتوان چخوف، شکسپیر و داریو فو از جمله نویسندگانی بودند که در آن مقطع در فهرست منع استفاده از آثارشان در تئاتر ترکیه قرار گرفتند.
به نظر می رسد داریو فوی نود ساله این اقدام تئاتر دولتی ترکیه را نه تنها جدی نگرفته بود بلکه از آن ابراز رضایت نیز می کرد. وی در این مورد در مصاحبه ای می گوید: شرایط در بیست سال پیش وخیم تر بود. به یاد دارم در ترکیه، هتل محل اقامت روشنفکرانی را که در آن جا به تفسیر یکی از کارهای من می پرداختند به آتش کشیدند، داریو فو، با لحنی طعنه آمیز این کنش دولت ترکیه را تحسین می کند و می گوید: «این کار آن ها بسیار زیباست، چون همیشه فرصت همراه شدن با بزرگان ادبیات و تئاتر برای آدم مهیا نمی‌شود. در این فهرست جای نویسندگان و بزرگان یونان باستان و شاید کمدی هنر خالی است، به این ترتیب فهرستشان کامل می شد. بی تردید در پس پرده این تصمیم، مانوری وجود دارد و آن چیزی جز پاک کردن فرهنگ دموکراتیک غربی نیست. این نشان می دهد که من از آن ها قوی تر هستم. همراه شدن با بزرگانی چون برشت، شکسپیر و چخوف برای من همانند گرفتن دومین جایزه نوبل است.»
این نویسنده ایتالیایی برنده جایزه نوبل در مصاحبه‌ای دیگر با روزنامه‌ی کُریره دلا سرا می‌گوید: «با فرستادن نامه ای به اردوغان برای قرار دادن من در چنین فهرستی تشکر می کنم…هنگامی که از استبداد فرهنگی سخن می رود، نشانه ی ناراحت کننده ای است. وقتی در برابر تئاتر و فرهنگ موضع گیری می شود به این معنی است که از نقطه نظرهای دیگران واهمه دارند و احساس خطر می کنند.»
داریو فو می‌گوید: «من از طریق یکی از دوستان بازیگر تُرک در جریان این رخداد قرار گرفتم.»
او به سال های پیش یعنی دورانی که در کشور خودش ایتالیا هم از سوی تلویزیون و کلیسا تحریم شده بود اشاره می کند و می گوید از این که بعضی از نمایشنامه هایم هنوز برای برخی تکان دهنده و آزاردهنده است خشنود هستم.
داریو فو نمایشنامه نویس، کارگردان و بازیگر، نویسنده و تصویرپرداز، در سال ۱۹۲۶ در ایتالیا به دنیا آمد. فو، در سال ۱۹۹۷ موفق به دریافت جازه ادبی نوبل شد. او به دلیل نگارش متون تئاتری با محتوای طنز سیاسی و اجتماعی و داشتن گرایش های سیاسی چپ شهرت دارد. وی در۱۳ اکتبر ۲۰۱۶ در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
اردوغان و ممنوعیت برای داریو فو
