سقز در هفدهمین دوره جشنواره تئاتر کردی، بعد از وقفه ای طولانی و سخت که در سیتره پر درد و رنج کوید های جهنده! بود بلاخره به  سالن های نمایش شهر نفسی تازه دمید و در این حال و هوای بهاری، شهر جانی دیگر گرفت.

هنر تئاتر که خود برخواسته از قصه ها و غصه های نهفته در دل مناسک و آئین هاست ، همواره روایتگر حال مردمان سخت کوشی بوده که درطول دوره ها مدام با طبیعت و نیروهای اهریمنی در جدال بوده اند تا عصر حاضرکه  ستیز اینبار با سودا گران هویت انسانی ادامه دارد.

وجود چنین جشنواره ای با این مشخصه کلی معنایی فراتر از یک جشنواره محلی دارد و در دوره های گذشته هم تلاش و پا فشاری بر این اصل کاملا مشهود بوده.

تنوع در تاریخ و فرهنگ و زبان و جغرافیای کردستان چنان غنی ، بکر و بیشمار به لحاظ موضوعی بصورت کتبی و شفاهی در دسترس هستند، که میتواند دستمایه سالها کار برای نمایشنامه نویسان و تولید کنندگان تئاتر باشند. پس انتظار میرود روند سیاستگذاری جشنواره با تامل و تمرکز بیشتر و با نگاهی واقع گریانه تر به چالش های فرهنگی پیش روی جامعه شهری واکنش نشان دهد. جشنواره تئاتر کوردی سقز زیر ساخت و پتانسیل های بسیار قوی دارد که می تواند ویترینی برای همه سلایق و نیازهای فرهنگی و هنری منطقه باشد.

پس اهداف بعد از مطالعات و بررسی و نقطه گذاری باید در راستای رسیدن به قله خواسته ها باشند. این را طرح کردم که اعتراف کنم دامنه چقدر پر پیچ و سنگلاخی است و هموار نخواهد شد مگر با کمک لجستیکی دولت که باید با گشاده دستی به کمک جامعه پر تلاش تئاتری منطقه بیاید.

امروز حفاظت از نگاه آن مخاطب بی خبری که شبانه روز، پای فیلم( انواع تی وی) نشسته و دنیای پر زرق و برق و پوشالی و جهت دار می بیند، به عهده کیست؟ وقتی که میدانیم سرانجام خود خوری، خود باختگی، استیصال و حتی فروپاشی نهاد خانواده را هدف گرفته اند.

اگر قرار باشد پیشنهادی برای جلوگیری این تراژدی اجتماعی ارائه شود، یکی از بیشمار راههایی که میتواند به کمک بیاید ، در دستور قرار دادن تحلیل چالش های اجتماعی با بررسی و پژوهش میدانی، که میتواند به گروههای ثبت شده به عنوان یک پروژه ” از پژوهش تا اجرا ” سفارش داده شود، و در صورت توفیق به صورت فراگیر در دستور کار انجمن هنرهای نمایشی کشور قرارگیرد.

البته پر واضح است که امروزه هزینه های بالای برگزاری جشنواره ها و دیگر فعالیت های فرهنگی هنری به سختی تامین می شود و با توجه به نقص و نا کارآمد بودن مقررات و بخشنامه های مربوط به فعالیت صنفی هنرهای نمایشی ، شرایطی حادث کرده که اقتصاد تئاتر راکد و در رکود بماند. و در این وضعیت کار هنرمند سخت تر و فعالیت هایش فشرده تر می شود، در واقع  یک کارگردان تئاتر باید با هوشمندی عرصه را مدیریت کند و با هر تیر چند نشان را هدف بگیرد، در غیر اینصورت هیچ گاه زمان به نفع او نخواهد بود. پس اگراین روزها نه تنها سقز و شهرهای همجوار دور و نزدیک بلکه کردنشینان پشت مرزها هم چشم امید به قد کشیدن و پر و بال گرفتن جشنواره تئاتر کردی سقز دارند، این را باید سرمایه ای معنوی دید که قادراست با پتانسیل بالایی که دارد به پشتوانه مالی کمک کند.

و اما جشنواره هفدهم تئاتر کردی سقز  فقط یک رخداد فرهنگی هنری نیست که بشود با چند روز غوغای رسانه ای و رفتن رو تیتر چند خبر گذاری و روزنامه های محلی، یا با چند گزارش تلویزیونی بشود  سر و ته آن را هم آورد، جشنواره تناتر کردی یعنی تلاش جمیع تئاتری های منطقه برای ایجاد و احیای بستری سالم، پویا، نظام مند و حرفه ای برای مقابله با هرآنچه که  فرهنگ و تاریخ و آداب و آئین مردم این خطه را تهدید می کند.

قصه کوتاه کنیم که عمر دراز باد ، رشد و بالندگی جشنواره تئاترکوردی سقز تقویت و تحکیم فرهنگ اصیل و پر بار مردمان غرب کشور است که باید با امانت داری هرچه بیشتر به نسل امروز منتقل گردد تا آئین میدان داری در عرصه فرهنگ را فرا گیرند و با هوشیاری درزهای کوچک فرهنگی که به راحتی به شکافهای عمیق بدل خواهند شد شناسایی کنند.

خالد حیدری

عضو کانون نمایشنامه نویسان وکارگردانان خانه تئاتر ایران

سرپرست گروه تئاتر کوچک بوکان