یادداشت‌های دوستداران سینما، هرکدام مرثیه‌ای سوزناک بودن در وصف مظلومیت سینما و محرومیت مردم این خطه، که تجربه نشاط جمعی فیلم دیدن را، سالیان دراز از آنان دریغ داشتن، سینمای امروز ایران به شهادت منتقدان درجه یک جهانی، سینمایی مستقل، سالم و تاثیرگذار است.
اما حیف، بخشی از حافظه تاریخی نسلی در این دیار، تهی از دنیای پر رمز و راز سینماست، سینمایی که، امروزه بخشی از هویت فرهنگی این سرزمین شده.
نسلی که هیچ ردی از سینمای قبل انقلاب ندارند و با سینمای نجیب و فهیم معاصر هم بیگانه اند، واقعن که داغ بیست و چند سال تعطیلی سینمای شهر ما، داغی سنگین است، بر سینه پر دردمان.
سینماروهای بوکانی بیاد دارند؛ اواخر دهه چهل و اوایل دهه پنجاه ، سینما سعدی بوکان نیز، گاهی با اکران فیلمهای شاخص موج نو سینمای ایران، هر چند با تاخیر و دیرتر از شهرهای بزرگ، و اکثرن هم کوتاه شده به زیر تیغ سانسور، اما بر پرده می آمد و دوره پر خاطره ای با فیلمهای ماندگار ساخت.
خدا بیامرزد میرزا غفور آشناگر، که گاه گداری سینما را در اختیار گروههای تئاتری برای اجرای نمایش قرار میداد، و من چند نمایش تاثیرگذار را آن زمان در سینما دیدم، و گاهی هم، در مناسبتهای مختلف گروههای هنری از تهران دعوت می شدند و سینما جای سوزن انداختن نبود.
به هرحال سینما سعدی قبل از انقلاب به تعطیلی کشید و به تاریخ پیوست، ولی با عمر کوتاهی که داشت، نمیتوان نقش آن را در گرایشات فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی، جوانان آن دوره، نادیده گرفت.
و اما سینما وحدت که با موقعیتی بسیار عالی و متراژی مناسب و عالی تر، در قلب بوکان توسط شهرداری و کمک نهادهای دیگر شهری ساخته شد، از همان ابتدای راه اندازی، عیب و ایرادهایش، شروع به خود نمایی کردن، ازنقشه و پلان ساخت و نوع ساخت و مصالح گرفته، تا فضاهای مرده و تاسیسات غیر استاندارد و مسائل ایمنی، ومهمتر از همه، عدم نگاه فرهنگی به مقوله سینما در مدیریت شهری آن زمان، موجب شد که اکثر طرفین قرارداد شهرداری که بابت سینما اجاره پرداخت می کردند دچار ورشکستگی یا ضرر و زیان شوند و ناچار فرار را بر قرار ترجیح میدادند. و همچنان نگاه درآمدزایی شهرداری به سینما، موجب می شد که سینما نه تنها از بازسازی و اصلاح دور بماند بلکه، روز به روز فرسوده تر و ناکارآمدتر گردد و سرانجام «مرگ مغزی» و اکنون هم در «کمای» بیست وچند ساله بسر می برد.
قصه کوتاه کنیم که عمر دراز باد. اکنون که با همت مردم، قراره فصل نوینی از عمران و آبادانی، به ویژه در حوزه فرهنگ، توسط گروه یاوران سالم، در تاریخ شهرمان آغاز شود. امید داریم سینمای ویران شهرمان آباد شود.
خالد حیدری