رفتن به بالا

تعداد اخبار امروز : 0 خبر


  • الأربعاء ۱۱ جماد أول ۱۴۴۶
  • 2024 Wednesday 13 November
    -١٨(°C)
    وزش باد (mph)
    فشار (in)
    محدوده دید (mi)
    اشعه فرابنفش -
    رطوبت (in)
گاه‌شمار تاریخ خورشیدی
آذر ۱۳۹۶
ش ی د س چ پ ج
« آبان   دی »
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930  

چند روز گذشته بهمراه یکی از دوستان عازم سقز شدیم تا در جشنواره تئاتر کوردی ۹۶ شرکت کنیم اما سوالاتی همچنان ذهن مخاطبان جوانی همچون من را درگیر خود ساخته است.

چهاردهمین جشنواره تئاتر کوردی سقز، در حضور چند تن از بزرگان نمایش ایران و با شرکت هنرمندانی از مناطق کوردنشین کشور برگزار شد و پس از اهدای جوایز در مراسم اختتامیه به کار خود پایان داد.وجود چنین گردهمایی در هر سطح و منزلتی باشد بنظر بنده شایان تجلیل است و حداقل سکوی پرتاب استعدادهایی خواهد بود که هنوز کشف نشده اند.باید گفت که اگرچه انتظارات ایجاد شده بعد از گذشت ۱۳ دوره، به صورت کامل برآورده نشد اما یک رویداد هنری قابل احترام در این دوره شکل گرفت. چند دقیقه پس از پایان هر نمایش جلسه نقد و بررسی برگزار می شد که عمدتا عزیزان حاضر در سالن در حوزه داستانی لب به سخن میگشودند و راه های زیادی در حوزه فنی تر نمایش همچنان نرفته باقی می ماند.

یکی از بحث هایی که بعد از برگزاری ۱۴ دوره هنوز هم سوالی مبهم در ذهن مخاطبان آن است، این خواهد بود که دقیقا منظور از تئاتر کوردی چیست؟! یکی از حاضران در سالن به مقایسه تخم مرغ و پنیر کوردی با این مقوله پرداخت، کسی نیز با دلیل و برهان میخواست اثبات کند که زبان موجود در کار و یا لباس های برتن بازیگران نشانه کوردی بودن تئاتر خواهد بود.اما واقعا کدامین تفکر جوابگوی سوال فوق خواهد بود!؟

بعنوان یک خبرنگار ورزشی مخاطب تئاتر میخواهم مقایسه ای تخصصی انجام دهم. بازی فوتبال را در نظر بگیری،اصل و ریشه ای آن هزاران فرسخ آن طرف تر شکل گرفته است و تحت هیچ شرایطی نمی توان گفت این شکل اجرای بازی، ریشه ای بومی در منطقه ما دارد و ما سازنده اصلی آن هستیم. حال که از جایی دیگر میهمان سلایق ما شده است میتوان گفت اگر بازیکنان فوتبال با لباس محلی در زمین مسابقه حاضر شوند یا اینکه با زبان محلی خود از هم تیمیشان بخواهند که به ایشان پاس دهند، فوتبال با محتوای کوردی به نمایش گذاشته میشود؟!  یا چند نفر با هویت کوردی در حال انجام آن هستند! در حالی که ساختار همان ساختار غربیست؟!

بگذارید با مثالی دیگر از جنس فوتبال منظورم را روشن تر بیان کنم، در فوتبال روز دنیا بعضی از باشگاه ها که قاعدتا فوتبال از جایی دیگر به سرزمینشان سرازیر شده، برای خود اسم و رسمی بهم زده اند و صاحب سبک و روش خاص خود شده اند. در کشور اسپانیا تیمی بنام بارسلونا وجود دارد و مردم و کارشناسان در سراسر دنیا اصطلاحا میگویند این فوتبال بارسایی بود و "تیکی تاکا" را بعنوان یک سبک متفاوت فوتبالی به ایشان نسبت می دهند، در فوتبال مدرن، تیم ها برای خود مکتبی خاص دارند و با همان مکتب ساخته شده توسط خودشان پیروزمندانه از زمین مسابقه خارج میشوند.

بنظرم اگر قرار است به نمایش عنوان کوردی بودن اضافه شود، لازم است که پیشتر سبک و سیاقی باطنی هم در آن حاکم باشد نه اینکه فقط به ظاهر آن توجه شود و تصمیم گیری، بازبینی و برچسب زدن به آن به سادگی هرچه تمام تر صورت گیرد.همچنان که نمایش در ایران چند شکل اختصاصی برای خود دارد و "سیاه بازی" یکی از اشکالیست که نسبت دادن رگ و ریشه ای برخواسته از غرب، ناکام و نادرست خواهد بود.

تماشاگران این دوره نیز همچون تمام دوره ها و تمام جشنواره ها، شاهد هم کارهایی بسیار ضعیف وهم کارهایی تامل برانگیز بودند و همه ما مخاطبان امیدواریم در دوره پانزدهم، شاهد مساوات و اعتدال بیشتری باشیم. هر چند که گویا همیشه سلایق و علایق داوران بر همه چیز ارجعیت دارد.

لازم است اشاره کنم اگرچه "دوران بی گناهی" بعنوان نماینده مهاباد که حاصل تلاش دوستان خوبمان بود بر روی صحنه رفت اما جای "خانوم و آقای نت" دیگر نماینده مهابادی در این جشنواره خالی بود تا رخی دیگر از انواع نمایش از دید مخاطبان پنهان بماند و جشنواره نیز کمتر از لحاظ یکدستگی و مشابه بودن سبک نمایش ها مورد انتقاد قرار گیرد. و صدالبته احتمالا جای بسیاری از نمایش های دیگری که مجوز ورود به جشنواره را پیدا نکردند و شاید تفاوت های زیادی به لحاظ شیوه ی اجرایی با نمایش های پذیرفته شده داشته اند، خالی به نظر می رسد. با این حال وجود برخی از کارها همچنان برگ زرین جشنواره است . برای نمونه کار دوستان بوکانی، هنوز هم من را "پشت در" نگه داشته و چند کار دیگر نیز همچنان در آسمان سلایقم در حال درخشیدن هستند.

این دوره نیز با تمام فراز و فرودها به پایان رسید ودیگر نظر و تفکر داوران و علاقه مندان پشت پرده که همچون هیئت ژوری مسابقات وزنه برداری چند روز قبل در آمریکا نگذاشتند حق به حقدار برسد، تغییر نخواهد کرد. حق با هرکه باشد، این روزها نیز می گذرد و مهم اینکه با گوشه چشمی به گذشته رو به جلو حرکت کنیم.باید از اکنون برای دورهی ۱۵ جشنواره تئاتر کردی آماده بود. با هر خاطره ی تلخ و شیرینی که تاکنون داشته ایم. در ورزش فوتبال گاهی با یک امتیاز اختلاف تیمی قهرمانی را از دست می دهد ، گاهی به حق و گاه به ناحق. اما آنچه تغییر نمی کند آماده شدن برای فصلی جدید و قهرمانی جدید. بی شک قهرمانی در جشنواره ی تئاتر کوردی در برگزیده شدن اثر خلاصه نمی شود، قهرمانی در تئاتر در مسیر و هدفی که در پیش رو داریم معنا می یابد. قهرمانی در تئاتر کوردی در گردهمانیی تئاتری هایی کردستان در سال بعد، وسال بعدتر و سالهای بعدتر متجلی میشود.

امیدواریم دوره پانزدهم سر آغاز فصل جدیدی برای کوردهای اهل تئاتر باشد.

سامان امیری

مدیر خبرگزاری ورزشی یاریزان

 

اخبار مرتبط

نظرات

یادداشت ویژه

سریال نون.خ و مساله ی زبان !

این نقد سریال نیست. حتی نقد آن چیزی که مطرح می شود نیز ممکن است نباشد. بیشتر بیان مساله و اشتراک گذاری سوالی است که شاید برخی از فیلمسازان و حتی تئاتری های کوردستان نیز با آن مواجه باشند. از این رو از زبان ساده تر و خودمانی تری نیز برای نوشتار استفاده می کنم. چند روزی است که سریال تلویزیونی «نون. خ» از شبکه ی یک سیما پخش می شود. داستان این سریال که از همان الگوی سریال پایتخت پیروی می کند ، این بار در یکی از مناطق کوردستان اتفاق می افتد. فارغ از اینکه مکان داستان بیشتر شبیه به روستاست و معلوم نیست چرا سازندگان اصرار دارند آن را شهر معرفی کنند، و یا اینکه در جمع اهالی روستا نیز یکی از بازیگران فارس است و بسیار روان فارسی صحبت می کند و معلوم نیست چرا به تنهایی او فارسی را اینگونه صحبت می کند و سایرین به شکل دیگر؛ اما حضور بازیگران بومی منطقه و حضور موسیقی کوردی در سریال، از ویژگی های خوب آن به حساب می آید. اما آنچه بحث اصلی این نوشتار است مسئله ی زبان است. چیزی که از روز اول پخش سریال ذهنم را به خود مشغول کرد اما ترجیح بر آن شد تا لااقل بعد از پخش چند قسمت مسئله طرح شود. امروز که واکنش توییتری برخی از مردم نسبت به مسئله ی زبان بکار رفته در این سریال را دیدم، زمان طرح مسئله را مناسب تشخیص دادم. زبان کوردی، اگر چه دارای واژگان مشترک با زبان فارسی است و حتی بنا به اظهار نظر بسیاری از کارشناسان این دو زبان هم ریشه هستند و هر کدام در جغرافیای خود تغییرات زمانی و کاربردی و خود را پیدا کرده است، با این حال این، زبان کوردی، زبانی کاملا مستقل با دستورات گرامری خاص خویش است و لهجه محسوب نمی شود. از این رو تولید یک اثر ملی در کوردستان با حضور شخصیت های کورد، با تولید یک سریال در اصفهان و یا یزد و شیراز و... تفاوت زیادی دارد. چرا که این لهجه های فارسی شیرازی و اصفهانی ولو به صورت غلیظ و با کلمات خاص منطقه نیز ادا شود، نهایتا منظور خود را به مخاطب عمومی منتقل می کند. در سریال نون.خ همه ی کاراکترها -تا این جای قصه- کورد هستند. پس طبیعتاً باید با یکدیگر کوردی حرف بزنند و لزومی به استفاده از زبانی که نه فارسی است و نه کوردی،  ندارند. این امر به ویژه در مناطق کورد زبان که اهمیت خاصی به زبان مادری میدهند بسیار خودنمایی خواهد کرد.  اگر داستان این سریال در نقاطی دیگر از ایران که به دلایل مختلف ، برخی خانواده ها ترجیح داده اند با کودکانشان به جای زبان مادری با زبان ملی صحبت کنند، ساخته می شد، کمتر مسئله ی زبان خودنمایی می کرد و می شد کاراکترهای فیلم را از این خانواده ها معرفی کرد و به راحتی مسئله را توجیه نمود، اما در تمامی شهرهای کوردزبان، مسئله ...

جدیدترین خبرها

وعده گاه مسئولین

روز شمار عنوان وعده
2871
روز گذشته
آیا سینمای مهاباد دوباره بازگشایی می شود؟
css.php
%d وب‌نوشت‌نویس این را دوست دارند: